relacja z sobotnich warsztatów zapachowych Sabbath of Senses, we wrocławskim SEKTOR 3…

Wiem, że przez cały tydzień nic nie napisałem, ale miałem na głowie przeprowadzkę z całym dobrodziejstwem inwentarza… prawdę powiedziawszy byłem mocno zdziwiony, gdy okazało się, że moja kolekcja perfum wraz z przyległościami waży około 50 kg… z góry też przepraszam za jakość zdjęć, ponieważ moja golarka z trymerem (Casio Ex-S880) i smartphone z lampą błyskową o wydajności „słoika świetlików” – kiepsko nadają się do fotografowania w ciemnych pomieszczeniach, o dużej kubaturze…

testery przygotowane z myślą o prezentacji określonych nut w praktyce i przygotowaniu próbek dla chętnych…

Sabbath wyciąga ze swej sekretnej skrzynki potrzebne esencje zapachowe…

na chwilę przed rozpoczęciem warsztatów…

firmowe blotery SoS… uwierzycie, że zeszło ich wczoraj ponad 1200 szt?…

mnie najbardziej interesowały nowe wcielenia moich ulubieńców od Parfum d’Empire…

Na początek krótki filmik, ilustrujący zgromadzone na okoliczność warsztatów flakony, będące po części własnością Klaudii i te udostępnione przez Panią Izę, z wrocławskiej filii perfumerii Quality… na filmie widać też zawartość skrzyneczki z esencjami, za pomocą których Sabbath demonstrowała zebranym, jak pachną poszczególne składniki perfum w ich czystej postaci… nie pytałem ile kosztowało ją wyposażenie tej skrzyneczki – ale prawdopodobnie mógłbym za jej zawartość kupić dużo lepszy samochód, niż aktualnie posiadam… ponadto zaszczytu noszenia owej skrzyneczki z miejsca na miejsce, dostępują wyłącznie osoby o nienagannie funkcjonującym błędniku i perfekcyjnej koordynacji ruchowej, więc ja odpadam… 😉

Na sali zgromadziło się około 40 osób, więc frekwencja dopisała i udało się zacząć punktualnie… niestety na ten moment musicie uwierzyć mi na słowo, bo część wysokiej jakości zdjęć, jeszcze do mnie nie dotarła… w mniej więcej połowie trwania zaplanowanych na 4 godziny warsztatów, jako przerywnik zaplanowano kilkunastominutową przerwę – więc można było rozprostować kości, przewietrzyć nos, napić się kawy i przekąsić ciastko… Sabbath jak zwykle sypała nowymi anegdotkami, jak z rękawa – stąd mam dla Was kilka interesujących ciekawostek…

tu Klaudia omawia koncentrację (stężenie olejków) w poszczególnych rodzajach pachnideł…

szybkie omówienie piramidy zapachowej,w  celu wyjaśnienia dlaczego pewne nuty czujemy jako pierwsze i dlaczego część z nich jest tak ulotna, gdy inne goszczą na skórze godzinami, jak nie dobami…

Tradycyjnie Klaudia zaczęła od absolutnych podstaw, czyli omówienia tego czym są perfumy, rodzajów ich koncentracji, rodzajów nośnika (perfumy płynne rozcieńczone wodą, alkoholem lub olejkiem i tzw. solid perfum, czyli perfumy w kremie lub w formie ciała stałego, niezbyt popularne w naszej części europy), metod pozyskiwania i ekstrakcji poszczególnych składników oraz grupy zapachowe i piramidę zapachową… a więc podstawy, bez których trudno mówić o technicznej stronie tworzenia perfum, a tych informacji również nie zabrakło…

omówienie metod pozyskiwania składników…

a tu Sabbath pokazuje co i jak mi zrobi, jeśli nie przestanę jej robić zdjęć co 14 sekund… a co ja biedny żuczek mam zrobić, skoro ciągle lata i paple?… 😉

Jedną z ciekawostek było wskazanie dość nietypowej grupy zapachowej, jaką są niewątpliwie kompozycje poddane tzw. dekapitacji (ścięcie głowy, ulubiony sport Henryka VIII)… zapachy po dekapitacji, to takie które umyślnie pozbawiono akordu głowy, np. Lalique Encre Noire, które zaczynają pachnieć w sposób dojrzały i w pełni ukształtowany, z czasem redukując się jedynie do akordu bazowego…

i jak tu nie określać tych niesamowitych perfum, mianem kultowych?

Następnie prowadząca wskazała na klasyczną i niestety dość powszechną pomyłkę w interpretacji anglosaskich wykazów nut i składników… ambra i bursztyn w języku angielskim mają tę samą nazwę, czyli amber… bursztyn to amber i ambra to ambergris, w skrócie amber – stąd błąd kontekstowy w tłumaczeniach i umieszczanie zamiennie ambry i bursztynu gdzie popadnie… w sumie błąd niewielki pod względem samego brzmienia (obie nuty należą, do tzw. nut ambrowych (obok benzoesu, styraksu, opoponaksu, etc.), ale merytorycznie to niezła wtopa…

pilot do przewijania wyzionął ducha, ale od czego jest kreatywność?… wystarczy klikać guzikiem myszy bezprzewodowej, w uprzednio ustawiony nad przyciskiem przewijania kursor…

A skoro już jesteśmy przy bursztynie, ciekawostka na jego temat… bursztyn wbrew pozorom pachnie, ale dopiero podgrzany… to nie kamień, a skamieniała żywica pochodzenia roślinnego, a te jak wiemy (olibanum, mirra, galbanum, opoponaks, elemi, etc) pięknie pachną, zwłaszcza gdy je spalić… tak też sprawdza się autentyczność bursztynu, bo tylko naturalny, gdy potraktować go rozpalonym żelastwem – uwalnia śnieżnobiałą, pachnącą smużkę dymu…

Herbata Earl Grey aromatyzowana jest bergamotką, to ona przydaje wędzonej po procesie fermentacji herbacie tego specyficznego, wysokiego, aromatycznego, ciemno zielonego detalu smakowego… i tu ciekawostka o olejku różanym… otóż olejek różany nigdy się nie psuje… jeśli macie po babci przywieziony 30 lat temu z Bułgarii olejek różany, wciąż jest on zdatny do użycia i co więcej – na pewno nie jest oszukany chemią, geranium i innymi popularnymi dziś wypełniaczami…

starożytny Rzym dosłownie pławił się w różach… a u nas ocalała konfitura z dzikiej róży, owocu lub płatków…

Ponadto Sabbath podkreśliła, że nie ma czegoś takiego jak róża bułgarska albo turecka… to miejsce pochodzenia, a nie gatunek – bo te, to róża damasceńska, stulistna, etc… tym niemniej przez wzgląd na spore zróżnicowanie klimatyczno geograficzne miejsc, z których pozyskuje się olejek różany i tym samy spore różnice w brzmieniu, pozyskanego z wielu lokacji surowca… a to sankcjonuje stosowanie nazw potocznych i geograficznych dla określania specyficznych walorów poszczególnych esencji, np dzika róża, róża parkowa, róża z Taif…

zobaczcie sobie, ile substancji składa się na brzmienie jednego tylko olejku różanego…

Petitgrain pierwotnie był tłoczony z niedojrzałych pestek pomarańczy, a obecnie, przez wzgląd na pierdylion alergenów, składnik ten jest pozyskiwany (emulowany) z liści drzewa pomarańczowego, poprzez destylację parą wodną… co dziwne, diabelnie alergizujące orzeszki ziemne i arachidowe wciąż mają się świetnie i można je kupić na każdym Orlenie…

im ciemniej robiło się w pomieszczeniu, tym bardziej ubrana na czarno Sabbath, stapia się w białą ścianą…

Białe kwiaty to w sumie oddzielna grupa zapachowa… przy tej okazji Klaudia opowiedziała ciekawą historię, o tym jak pewien ogrodnik dorobił się fortuny na krzaczkach jaśminu… białe kwiaty wabią nie kolorem, a intensywnym zapachem… im kwiat jaśniejszy (bielszy), tym mocniej musi pachnieć, bo brak intensywnego koloru, którym wabi do siebie owady, musi nadrabiać mocniejszym zapachem… stąd woń lilii, tuberozy, jaśminu i kwiatu pomarańczy wydaje się tak bardzo przytłaczająca, wręcz mordercza – zwłaszcza latem i w nadmiarze…

nawet maleńka konwalia (której zapachu notabene nie da się wyekstrahować naturalnie) daje nieźle czadu…

Zastanawialiście się dlaczego jaśmin w perfumach czasem pachnie jakby był przekwitły, na granicy smrodu ocierającego się o zepsucie?… jaśmin zawiera skatol, substancję, którą zawierają też między innymi odchody, stąd niekiedy całkiem trafne skojarzenia z fekaliami… szczęśliwie współczesna chemia, jest w stanie wyodrębnić skatol z esencji jaśminowej, podobnie jak won potu, którą Jean Claude Ellena wyczuwa w kminie oraz kardamonie i dostarczyć olejek wolny od tego drobnego dysonansu… ale z drugiej strony, po co poprawiać naturę?…

różne gatunki jaśminu pachną zauważanie od siebie inaczej i nie tylko gatunek, a porę zbioru mam na myśli…

Ambra w kolorze ciemnym pachnie ostro, a stara (dobrze wypłukana i pozbawiona zanieczyszczeń) jest jasna i pachnie delikatniej, bardziej otulająco… nie będę się szerzej rozpisywał o walorach wymiocin kaszalota – ponieważ fenomen ambry jest omawiany na niemal wszystkich warsztatach zapachowych…

wskaźnik laserowy jak wyznała prowadząca został zepsuty w równie tajemniczych okolicznościach, podejrzewa się ingerencję obcych kelnerów i managerów…

Kasja czyli cynamon chiński pachnie ostro, zaś cynamon cejloński (ten najszlachetniejszy, którego Kasja jest tańszym substytutem) nie jest pikantny ani ostry, pachnie ciasteczkowo, miękko i delikatnie… podobnie jak w przypadku chińskiego czosnku, jest to tańsza alternatywa dla produktu rodzimego i tradycyjnego cynamonu – ale pod względem jakości i walorów smakowo zapachowych, znacznie mu ustępuje…

cynamonu UE profilaktycznie też chce zakazać – oczywiście w trosce o nasze zdrowie… a tym czasem papierosy wszędzie można kupić i palić… no ale z fajek rządy i UE mają potężne podatki, więc ich szkodliwy wpływ biurokratom nie przeszkadza…

Ekstrakt kumaryny kolokwialnie rzecz ujmując pachnie sianem (a według mnie również parzonymi migdałami i marcepanem) i trawą żubrówką (co całkiem trafnie wskazał ktoś z uczestników warsztatów, a która zawiera w sobie tę samą substancję zapachową co kumaryna, stąd podobieństwo)… kumarynę (ponoć silnie alergizującą) zawierają też pestki czereśni, więc tylko patrzeć jak paranoiczni faszyści z UE zakażą handlu, jedzenia i uprawiania czereśni… już samo posiadanie będzie zabronione i surowo karane… starowinki oferujące okazjonalnie czereśnie na poboczach dróg i lokalnych bazarach, będą wkrótce pacyfikowane przez oddziały antyterrorystów i skazywane jak za handel amfą, podobnie będzie w przypadku cynamonu… quo vadis UE?

kumaryna w połączeniu z innymi składnikami, całkiem nieźle udaje bób tonka…

Jako przykład użycia „siankowości” tudzież „sianowatości„, jakie przydaje brzmieniu perfum kumaryna, Sabb posłużyła się Fougere Bengale od Parfum d’Empire i jeśli mam być szczery, nowa odsłona tych perfum nie zalatuje już tak nachalnie zaparzonym i butwiejącym w tropikach sianem – jak w przypadku wersji, którą poznałem parę lat temu… niby dobrze, bo zapach wreszcie stał się w mym odczuciu (i w kontakcie z moją skórą) bardziej noszalny – ale zmartwiłem się, co z moimi ukochanymi Cuir Ottoman, Wazamba i Aziyade…

niespecjalnie mi szkoda tego śmierdziucha, ale drżę co z moim ulubionym Cuir Ottoman?…

Czysty gwajak, jak mieliśmy okazję się przekonać, pachnie spalenizną i wędzonymi wędlinami… wierzcie mi, czysty olejek gwajakowy nie ma nic wspólnego z M.Micallef Gaiac… ponoć leczy syfilis, dzięki właściwościom antyseptycznym tego ekstremalnie twardego i tłustego drewna… drewno gwajakowe jest tak twarde i odporne na zużycie, że swego czasu wykonywano z niego łożyska… na pewno były trwalsze niż że montowane swego czasu w stołecznych tramwajach…

kto nie kojarzy tej buteleczki? tak, ten specyficzny zapach, to właśnie gwajak…

Drewno kaszmirowe tak naprawdę nie istnieje… to miks cedru, sandałowca, wanilii i w zależności ile dodano doń benzoesu, styraksu i twierdzę że również ISO E Super – wypada mniej lub bardziej otulająco i balsamicznie… tak jak w przypadku skóry, emuluje się brzmienie tego składnika, zgodnie z oczekiwaniami i skojarzeniami użytkowników perfum… w moim odczuciu drewno kaszmirowe z Beckham Homme wyszło najokazalej i najpiękniej… czyż zatem perfumeria nie staje się (głównie dzięki restrykcjom IFRA i UE) sztuką iluzji?…

składnik czysto hipotetyczny, a może i dzięki temu pachnie tak pięknie i kojąco…

Drzewo aloesowe już jak najbardziej istnieje, ale samo w sobie nie pachnie (podobnie jak Mandragora) i nie na nic wspólnego z aloesem (tym z reklam szamponów, kremów i odżywek z ogórami i należącym do rodziny kaktusowatych)… dopiero mikoza (zarażenie drzewa grzybem, wywołującym infekcję i mechanizm obronny rośliny) sprawia, że zarażone drzewo aloesowe zaczyna pachnieć oudem… surowe i świeże drewno aloesowe ma niemal zerową wartość… jego miękka i gąbczasta struktura, uniemożliwia wykorzystanie go w budownictwie, podobnie jak w przypadku naszej topoli…

Oczywiście nie mogło zabraknąć innych ciekawostek o jakże wciąż modnym oudzie (agar)… im oud ciemniejszy tym starszy, przeciwnie do ambry i kadzidła*… krowim plackiem zalatuje oud indyjski… oud arabski ponoć tak nie pachnie, co może dziwić w kontekście brzmienia Rasasi Dhan Al Oudh Al Nokhba – ale widać do produkcji użyto wersji indyjskiej, co może dziwić, bo to pachnidło rdzennie i pełną gębą arabskie… wybaczcie, wczoraj usłyszałem multum informacji i możliwe, że coś mi się pomyliło – i mam nadzieję że Sabb mnie poprawi…

*kadzidło im jaśniejsze tym droższe, bo czystsze… im mniej wtrąceń tym jaśniejszy kolor grudek i przyjemniejszy zapach, bo spala się czysta żywica, pozbawiona zanieczyszczeń…

to nie strąki fasolki, a wanilii, która notabene jest z rodziny storczyków…

Owoce wanilii płaskolistnej zrywa się jeszcze zielone, a następnie poddaje je się suszeniu i fermentacji, dzięki której ta przyprawa uzyskuje swój charakterystyczny smak i zapach… świeże strąki wanilii przypominają fasolkę szparagową (zresztą vaynilla, jak została po raz pierwszy nazwana przez pewnego holenderskiego przyrodnika, to mały strączek), choć paradoksalnie zalicza się ją do gatunku storczykowatych – zaś popularny u nas cukier waniliowy, bynajmniej naturalnej wanilii nie zawiera…

paczula… od pieszczotliwej i miękkiej (u Muglera), po ostrą i piwniczną (u Villoresi)…

Skóra jako samoistny składnik, obecnie w perfumiarstwie prawie nie istnieje… jej naturalne brzmienie jest zbyt animalne, ostre i surowe, więc ciężko uzyskać z jej naturalnego ekstraktu miękkie, obłe, słodkie i delikatne brzmienia – znane z choćby Cuir Ottoman, Diora Homme, czy Cuir Pivera i Private Label Jovoy… jej brzmienie jest emulowane z użyciem innych nut i składników… Z wielu nut roślinnych i animalnych, min.  benzoes, labdanum, wanilia, cedr, brzoza, cassia, kastoreum, cywet, chinolina, safraleina i aldehydy…

grupa aldehydowa, to najmłodsza rodzina zapachowa w perfumiarstwie…

Aldehyd im dłuższy ma łańcuch (powyżej 6 wiązań) tym dany aldehyd ładniej pachnie, a im liczba wiązań jest krótsza – tym jest bardziej śmierdzący, a więc nieprzydatny w perfumiarstwie, bo np. pachnie spalonymi włosami, amoniakiem, spalonym tłuszczem… gdy tym czasem aldehyd C-12 stanowi trzon kultowych Chanel no 5, a aldehyd C-8 całkiem przekonywająco pachnie cynamonem… aldehydy doskonale emulują też wanilię, kwiaty, nuty mleczne, cytrynę, świeżość, karmel, watę cukrową, migdały, czekoladę i inne nuty – stąd w nowoczesnym perfumiarstwie mają szerokie zastosowanie przy produkcji kompozycji gourmand, czyli kompozycji pachnących kulinarnie, jedzeniem, słodyczami (np. Angel Thierrego Muglera i większość Lolit)…

a i tak prawie 70% procent rynku to kompozycje orientalne, których Polacy tak panicznie się boją…

Na koniec nastąpiło zabawne omówienie wpływu zapachów, a konkretnie poszczególnych grup zapachowych perfum – w odniesieniu jak jesteśmy odbierani/ postrzegani przez nasze otoczenie, w kontekście rodzaju perfum, których używamy…

Ale o tym Wam nie opowiem, aby zachęcić Was do osobistego udziału w kolejnych warsztatach Sabbath… naprawdę warto posłuchać tego na własne uszy i osobiście przekonać się jak wielką iluzję, są w stanie wykreować noszone przez nas perfumy…

owszem oud jest modny, a producenci wiedząc o tym, zasypują nas kolejnymi jego odsłonami…

Prawdziwym gwoździem programu była możliwość poznania autentycznego Chypre od Coty z 1960 roku!… to właśnie od tego zapachu zaczęła się moda na tego rodzaju kompozycje, która z czasem wyewoluowała do odrębnego gatunku olfaktorycznego, zwanego szyprowym… to dopiero gratka!

poprzednia właścicielka flakonu podobno dzwoniła z granicy i płakała – słuchając ostatni raz jak pracuje atomizer…

paradoksalnie nie był to olfaktoryczny szok, jak w przypadku 30 letniej Samsary…

Niewątpliwie największą gratką po warsztatach była możliwość zrobienia sobie darmowych próbek z pośród imponującej kolekcji flakonów, udostępnionych przez wrocławską filię perfumerii Quality… wpierw na ich przykładzie Klaudia demonstrowała jak pachną określone gatunki perfum, a po zakończeniu warsztatów, każdy mógł uszczknąć co chciał i ile chciał – więc była to świetna okazja do poznania wielu nowości i rarytasów… a więc pora na zapach, którego prezentacja podczas wczorajszych warsztatów, zrobiła na mnie największe wrażenie… Akkad Lubin, po postu WOW! – recenzja już niebawem…

tego się po Lubin nie spodziewałem…

Mam dobrą i złą wiadomość dla fanów kompozycji Marc Antoine Corticchiato z Parfum d’Empire… widziałem i wąchałem nowe flakony, mam nawet próbkę mojego ukochanego Cuir Ottoman w nowej wersji i już na etapie wstępnych testów mogę zdradzić, że wraz z flakonami zmieniła się zawartość… generalnie Marc ma ciężką rękę i jego kompozycje są nie tyleż przytłaczające co dosadne i niektórym ta rozwiązłość jego brzmień przeszkadza… wprawdzie rozbieżności między starymi i nowymi wersjami nie są drastyczne (mam świeżutki flakon starej wersji, rozdziewiczony raptem 2 miesiące temu, a więc na pewno nic mu nie dolega) są raczej nieznacznie, ale jednak są… nowe odsłony (w symbolicznie odmienionych butelkach, przypominających te po szamponie Bambi) pachną niemal identycznie (Wazamba, Cuir Ottoman i Fougere Bengale), ale wyczuwalnie delikatniej… nie są już tak zawiesiste, dosadne i dobitne, złagodzono je jakby ściszając całkowitą głośność, co ucieszy tych którym zapachy Parfum d’Empire nie leżały z powodu nadmiernej zawiesistości i bujności z jaką wybrzmiewały… natomiast ortodoksyjni fani „ciężkiej ręki Corticchiato” do których sam się zaliczam, poczują pewien niedosyt… tym niemniej „ściszenie bukietów” to zawsze lepsze wyjście od zmieniającego brzmienie i parametry „pocięcia bukietu” drastyczniejszą reformulacją… nowy Cuir Ottoman pachniał na mnie ponad 12 godzin, więc honor marki uratowany…

minimalistyczna etykieta i korek to cała rewolucja… szczęśliwie z bukietami obeszli się równie łagodnie…

Poznałem też najnowszego Blamage od Nasomatto i jeśli mam być szczery, to rzeczywiście blamaż… owszem nie darzę tej marki sympatią, za otwarte uderzanie w narkotykowy pijar i budowanie popularności w oparciu o tego rodzaju zakazany owoc – ale ten zapach jest tak wtórny, tak bardzo „Nasomatto„, że powoli zaczyna mi się ulewać od tej lekko oleistej, przydymionej słodyczy… rozumiem, że każda marka stara się wypracować swój specyficzny i niepowtarzalny styl, ale ile można wąchać nieznacznie odmienione klony Black Afgano, Duro i Pardon?… owszem flakon i korek ma śliczny, ale jako ekstrakt trwałością nie powala – a pod względem brzmienia, to powtórka z sukcesu ich flagowca… taka polityka jest specyficzna dla mainstreamu, którego flankiery gnają (nazwą i brzmieniem) za sukcesem najbardziej kultowych kompozycji w dorobku danej marki – ale w przypadku niszy takie pójście na łatwiznę, to w moim odczuciu brak szacunku dla klienta…

to niewątpliwie jeden z najpiękniejszych (obok Afgana) korków w portfolio marki, jest bardzo naturystyczny…

Mam też świetną wiadomość dla miłośniczek klasycznego Must de Cartier… w edycji 2014 marka wraca do starej formuły sprzed 20 lat, więc panie które wciąż pamiętają jak Must wcześniej pachniał – poczują się o 20 lat młodsze… 😉

jak widać, czasem grzebanie w recepturach kończy się happy endem…

osobiście jestem wielkim fanem męskiej linii Must, niestety prawie nieosiągalnej w Polsce… ponoć „oficjalnie” nieosiągalnej bo niesprzedawalnej… ale jak sprzedać coś, czego nie ma?…

A tu reakcja Sabbath, gdy próbowałem ją zaszantażować, że wyskoczę przez okno – jeśli natychmiast nie odda mi całego posiadanego zapasu labdanum!…

i nie oddała… ale mimo wszystko bawiłem się kapitalnie, zwłaszcza na afterparty i już nie mogę się doczekać kolejnych warsztatów…